Projektowanie i budowa witryn internetowych z wykorzystaniem zasad użyteczności sieci

Poprawność wykonania witryny internetowej (która w założeniu tworzona jest dla szerokiej rzeszy odbiorców) wyznacza jej popularność, częstość odwiedzin. Dlatego też każda tworzona witryna powinna skupić się na preferencjach potencjalnych odbiorców. Pojawienie się w sieci ogromnej ilości stron internetowych spowodowało zalew informacji nie zawsze jednak podawanej w sposób przystępny dla użytkownika.Surfując po internecie, napotykamy różne witryny. Zarówno takie, gdzie bardzo łatwo może odnaleźć szukane informacje – przejrzystość witryny i łatwość w nawigacji sprawia, że nie zastanawiamy się i intuicyjnie znajdujemy poszukiwane informacje, jak i takie serwisy, w których od początku czujemy dyskomfort poruszania się. Nadmierność grafiki, przesadne „upiększanie” witryny niestandardowymi przyciskami, grafiką flash i innymi podobnymi elementami, które w założeniu miały poprawić wygląd witryny, a w rezultacie sprawiają, że staje się mniej czytelna.

Minie dużo czasu, zanim doświadczenia, eksperymenty i testy (przeprowadzane przez projektantów i twórców na własnych witrynach) w sposób zadowalający dadzą odpowiedź na pytanie, jak zbudować witrynę internetową odpowiadającą ogółowi odbiorców [SCHN1997].

Wiele osób zajmujących się projektowaniem WWW, a także problematyką użyteczności, zapytanych, czym powinien charakteryzować się dobry projekt WWW, często powołuje się na słowa P. Lynch’a:

„Dobry projekt WWW jest w dużym stopniu sprawą dobrych relacji struktury i menu użytkownika, strony głównej i konkretnych podstron, czy grafiki i tekstu. Najważniejszym celem jest zbudowanie takiej hierarchii menu i podstron, które dadzą użytkownikowi poczucie komfortu i nie będą przeszkadzały w dobrym odbiorze informacji” [SCHN1997].

Należy jednak pamiętać, że internet nie jest jednorodnym medium, nie ma sztywnych reguł, które nadawałyby się zarówno dla witryn o tematyce miłosnej, witryny filmowej, sklepu z zabawkami [SPOL2001], natomiast są pewne zasady, którymi należy się kierować przy tworzeniu witryny.

Coraz większe znaczenie dla rozwoju serwisów WWW ma tzw. web usability, czyli użyteczność sieci. Przy dużej konkurencji na rynku WWW ważne jest stworzenie witryny, która będzie odpowiadała oczekiwaniom klientów. Strona musi mieścić się w ustalonych standardach, bo klient nie będzie potrafił się po niej poruszać, posiadać prosty interfejs, a przy tym przyciągnąć klienta nowatorskim rozwiązaniem.Użytkownicy poznają funkcjonalność witryny zanim jeszcze zaczną przeglądać jej zawartość [SCHN1997]. Jeśli klient nie będzie mógł odnaleźć produktu na witrynie, informacja nie zostanie mu przekazana w prosty sposób, to po prostu go nie kupi [NIEL2000]. Sprawienie, by strona była dla klienta przyjazna i chętnie z niej korzystał to właśnie zadanie Web Usability.

Sieć jest medium, w którym odbiorcy (klientowi) można wszystko. On ma tego świadomość. Jeśli nie umożliwimy mu jak najpełniejszej interakcji – po prostu odejdzie do konkurencji [NIEL2000].

Według J. Nielsena [NIEL2003] istnieje pięć aspektów użyteczności:

1. Łatwość uczenia się: interfejs powinien umożliwić użytkownikom, którzy po raz pierwszy znaleźli się na witrynie szybką naukę poruszania się i wykonywania podstawowych czynności

2. Efektywność użycia: interfejs powinien być tak zaprojektowany, by umożliwiał szybką realizację zadań w przypadku bardziej zaawansowanych użytkowników

3. Łatwość w zapamiętaniu obsługi: projektowany interfejs powinien wspierać użytkownika, by ten mógł zapamiętać w jaki sposób go użyć powtórnie.

4. Eliminacja blędów: interfejs powinien być zaprojektowany tak, by była możliwość szybkiej eliminacji błędów.

5. Satysfakcja: używanie interfejsu powinno być satysfakcjonujące i przyjemne.

Użyteczność sieci jest więc wyznacznikiem dla stron WWW w jakim kierunku mają się rozwijać, by zostały zauważone i polubiane przez odbiorców, jest miarą jakości witryny w odniesieniu do możliwości użytkownika w poruszaniu się po niej. To koncentrowanie się na psychologicznej analizie odbiorcy, by trafić w jego oczekiwania względem interfejsu i funkcjonowania witryny.

Projektowanie witryny powinno odbywać się w sposób usystematyzowany. Chaos w dostarczaniu informacji może w efekcie spowodować ich rozproszenie, co utrudni jej wyszukiwanie i spowoduje, że witryna utraci jeden z najważniejszych atutów, jakim powinien być prosty dostęp do danych [NIEL2000].W procesie projektowania i budowania serwisów WWW najważniejszy jest oczywiście odbiorca. Zwrócenie uwagi na jego potrzeby, postrzeganie, oczekiwania i możliwości w procesie projektowania pozwala na osiagniecie efektu, dzięki któremu będzie usatysfakcjonowany i chętnie powróci na taką witrynę.

Trudno jest zbudować stronę dla ogółu, by strona ta odpowiadała każdemu odbiorcy. Zdecydowanie łatwiej jest trafić w oczekiwania grupy. Dlatego przed rozpoczęciem procesu projektowania warto odpowiedzieć na pytanie „kim jest odbiorca?”. Im więcej informacji na temat potencjalnego użytkownika tym większe szanse na stworzenie serwisu odpowiadającego jego wymaganiom [SCHN1997]. Płeć, wiek, status materialny i społeczny, pochodzenie, czy wykształcenie użytkownika mają duży wpływ na odbiór informacji, a także na oczekiwania względem wyglądu i nawigacji.

Odbiorcą takiej witryny jest docelowo grupa ludzi, więc w procesie projektowania i budowy serwisu twórcy powinni skoncentrować się na oczekiwaniach tej grupy, a nie na wszystkich użytkownikach [SCHN1997]. Dzięki temu twórca ma szansę na lepsze dopasowanie witryny do oczekiwań docelowych odbiorców.

Wśród wielu grup społeczności internetowych są też grupy, które potrzebują szczególnego traktowania w procesie tworzenia serwisów skierowanych dla nich. Serwisy dla nich nie mogą być budowane według ogólnych reguł tworzenia stron internetowych ze względu na specyficzne zachowanie (dzieci), ograniczenia (osoby starsze), ułomności (niepełnosprawni), co więcej – budowanie według tych reguł może dać zupełnie inny skutek od zamierzonego [NIEL2000].

Z drugiej strony, budowanie według tych szczególnych zasad daje większe podstawy do myślenia o sukcesie witryny, jako tej, która dokładnie trafia w oczekiwania danej grupy. Budowa takich serwisów opiera się najczęściej na dużej ilości testów z udziałem odbiorcy, a nawet w zaangażowaniu go w proces projektowania jako aktywnego członka zespołu (przykładem może być tworzenie stron dla dzieci [DEMM2001], czy osób starszych [ZHAO2001]).

Dla pełniejszego obrazu aktualnych preferencji użytkowników i zasad jakimi należy się kierować w tworzeniu stron internetowych przeprowadziłem badania wśród przeglądających witryny internetowe.Zaplanowane badania zostały podzielone na trzy etapy:

• I etap (1.11.02 – 15.12.02) – badanie preferencji ogółu użytkowników

• II etap (16.12.02 – 30.01.03) – badanie preferencji konkretnej grupy odbiorców

• III etap (7.04.03 – 20.06.03) – ocena konkretnej witryny internetowej zbudowanej na podstawie wyników ankiet pierwszej i drugiej

Badania te w rezultacie miały określić jakie są obecnie preferencje odbiorców, ich aktualne oczekiwania względem witryn, a także dać możliwość porównania ogółu respondentów (i ich preferencji) z ankietowanymi będącymi przedstawicielami jednej z grup społecznych.

Realizacja tych założeń to pierwszy i drugi etap badań.

Trzeci etap badań to rezultat analiz wyników z poprzednich etapów. W tym etapie respondenci wypowiadali się na temat konkretnej strony. Strona ta została utworzona w oparciu o wyniki z poprzednich etapów.

Ankietowaną witryną była strona utworzona przez M. Małaczka i M. GolemanaStowarzyszenia Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym „Nasz Kącik”, znajdująca się pod adresem http://www.naszkacik.pl/.

Badania (na wszystkich trzech etapach) są obarczone błędem. Grupa badana nie jest reprezentatywną próbą dla całej społeczności korzystającej ze stron WWW. Z wielu powodów trudno jest dobrać reprezentatywną próbę spośród korzystających ze stron internetowych osób.

Dystrybucja ankiet była dość przypadkowa (grupy dyskusyjne, szkoły, maile lawinowo przesyłane dalej na zasadzie „łańcuszka”). Publikując ankietę na znanych stronach internetowych zawężamy się wyłącznie do grupy osób korzystających z tych stron. Podobnie jest, gdy piszemy o niej na grupach dyskusyjnych, itd.

Drugim aspektem, przez który trudno jest ocenić trafność badań jest stale rosnąca liczba osób korzystających z sieci. W związku z tym preferencje mogą się zmieniać.

W pierwszym etapie respondenci wypowiadali się na temat znanych sobie stron internetowych, jak również na temat własnych oczekiwań wobec nich. Zostali podzieleni ze względu na wiek, płeć, częstość korzystania z internetu. Nie stanowili żadnej konkretnej grupy społecznej.W tym etapie badań brało udział 166 osób (99 mężczyzn i 67 kobiet), z pośród których większość to studenci (62%). 92% respondentów nie przekroczyło 27 roku życia. Najwięcej respondentów korzysta z internetu przeglądając witryny codziennie (33,1%), natomiast 22,3% robi to kilka razy w tygodniu.

W drugim etapie brali udział już tylko przedstawiciele jednej grupy społecznej – „harcerze i sympatycy harcerstwa”, więc są odbiorcami stron związanych przede wszystkim z ich zainteresowaniami (harcerstwo, turystyka, pomoc ludziom potrzebującym). Tu również respondenci odpowiadali na pytania dotyczące ich oczekiwań wobec stron WWW.

Ankieta pojawiła się na oficjalnej stronie Związku Harcerstwa Polskiego i odpowiedziało na nią 334 osoby.

Ze względu na podobny charakter badań analiza wyników z dwóch pierwszych etapów zostanie opisana wspólnie, by łatwiej było porównać oczekiwania stawiane przez dość przypadkową część społeczności przeglądającą strony internetowe i odbiorców stanowiących odrębną grupę odbiorców witryn mających wspólne zainteresowania.

Wyniki drugiej części badania mogą być szczególnie pomocne dla wszystkich twórców stron o tematyce harcerskiej, turystycznej (w tym sklepy turystyczne), a także ukierunkowanych na niesienie pomocy (strony niepełnosprawnych, fundacji, itp)

Ankietowani odpowiadali na powyższe pytanie zamknięte. Mieli do wyboru jedną spośród czterech odpowiedzi (zobrazowane na rysunku 1):

• poszukiwanie konkretnych informacji (w przypadku wybrania tej odpowiedzi, wybierali w jaki sposób tych informacji szukają: portale, wortale, wyszukiwarki, znane strony WWW)

• rozrywka (czat, gry, fora dyskusyjne)

• odbieranie/wysyłanie poczty e-mail (przez WWW)

• szukanie rozwiązań do własnych stron stron internetowych

Przegląd wyników badań rozpocznę od pytania o cel przeglądania stron internetowych. Cel przebywania na stronie internetowej naszego odbiorcy jest jednym z najważniejszych pytań, na które każdy twórca serwisu WWW powinien odpowiedzieć przed przystąpieniem do jej projektowania [SCHN1997]. Od tego zależy w dużym stopniu popularność witryny.Najważniejszym celem, dla którego ogladane są strony internetowe jestposzukiwanie konkretnych informacji (52,7% ankietowanych). Do osiągnięcia go najczęściej wybierane są wyszukiwarki (84,3% respondentów poszukujących informacji) natomiast w dużo mniejszym stopniu znane już repondentom strony WWW (39,76%), portale i wortale (odpowiednio 16,87% i 15,66%). Warto więc po wykonaniu strony internetowej zarejestrować ją w wyszukiwarkach.

Wśród pozostałych celów przeglądania stron niewiele ponad 20% szuka na nichrozrywki, tyle samo odbiera i wysyła pocztę, natomiast 3% poszukuje rozwiązań do wykonania własnych serwisów WWW.

Każda strona internetowa powinna więc być ukierunkowana na dostarczanie jak najświeższych informacji podanych w taki sposób, by potencjalny odbiorca mógł je bez problemu znaleźć w wyszukiwarce [SCHN1997].

Ankietowani odpowiadali na powyższe pytanie zamknięte. Mieli do wyboru jedną spośród pięciu odpowiedzi (zobrazowane na rysunku 2):

• estetyczne wykonanie (dobre relacje między grafiką a tekstem)

• łatwość i czytelność w dostępie do informacji (dobra nawigacja)

• dobra grafika

• „bajery” (np. pływające napisy, ramki, ikony kursora)

• coś innego

Najbardziej ceniona na stronach WWW przez użytkowników jest „łatwość i czytelność w dostępie do informacji” (66,3%). Przez dostęp do informacji należy rozumieć przede wszystkim łatwość w nawigacji i samą dostępność danych na witrynie. Niestety na dużej części stron internetowych, by dostać się do informacji należy przebić się przez kilka kolejnych podstron, co bardzo zniechęca odbiorcę do ponownego korzystania z witryny, o czym również sygnalizowali mi respondenci. Według [NIEL2003] i [NIEL2000] jest to jeden z najczęściej popełnianych błędów przez twórców witryn. Aby go uniknąć należy redukować odnośniki „w głąb” do minimum, a dostęp do większości podstron serwisu umożliwiać bezpośrednio ze strony głównej.W drugiej kolejności dla respondentów ważna jest estetyka wykonania, przez co rozumiemy dobrą grę kolorów, proporcje między tekstem a grafiką, a strona nie „rozjeżdża się” (22%). Ta uwaga dotyczy również tego, że witryna inaczej może wyglądać pod różnymi przeglądarkami. Dalej dopiero pojawiają się: dobra grafika(w tym animacje flash) i dodatki (tekst typu „marquee”, skrypty JavaScript, kursory myszy). W obu przypadkach popularność nie przekroczyła 3%.

Znaczna przewaga łatwości obsługi, estetyki i czytelności (w sumie 88%) nad dobrą grafiką i dodatkami oferowanymi przez JavaScript może być podstawą sukcesu witryny.

Ankietowani odpowiadali na powyższe pytanie zamknięte. Mieli do wyboru jedną spośród pięciu odpowiedzi (zobrazowane na rysunku 3):

• bajery (banery w różnych miejscach, inny kursor myszy, efekty wizualne, itp.)

• ładna grafika

• oryginalność, niepowtarzalność witryny

• coś innego

• nic, koncentruję się na tym, czego szukam, reszta jest nieistotna.

Oryginalność strony, czyli brak powielania schematów, nowatorskość strony, to cechy, które najczęściej przykuwają uwagę naszego odbiorcy (44% respondentów).Warto też zauważyć, że duża część zupełnie nie zwraca uwagi na grafikę, czydodatki, a „koncentruje się wyłącznie na treści i tym, czego szuka” (34,5% respondentów). Zaledwie uwagę 13,9% ankietowanych przykuwa ładna grafika, natomiast dodatki w postaci banerów, „pływających” napisów, animacji przykuwają uwagę niecałych 5% odbiorców.

Podobnie rzecz ma się w przypadku drugiej ankiety (drugiego etapu badań). W tym przypadku respondenci mogli zaznaczyć maksimum 2 odpowiedzi.

I znów najważniejsza okazuje się „oryginalność witryny” (79,4%). Okazuje się natomiast, że wśród tej częsci badanych bardzo przykuwa uwagę dobra grafika(59,4%), natomiast na poszukiwaniu konkretnych informacji koncentruje się 26% repondentów. Na dodatkowe elementy (animacje, itp.) wskazało 13,9% badanych.

Z tego wynika, że aby strona była dobrze zapamiętana musi być oryginalna, nie może powielać schematów krążących po sieci. Duże znaczenie mają również walory estetyczne strony (dobra grafika i w ogóle proporcje między tekstem i grafiką), szczególnie jeśli chodzi o strony dla ludzi związanych z tematyką harcerską, turystyczną.

Nie należy również zapominać o dużym odsetku odbiorców, którym nie zależy na wyglądzie strony, a chcą znaleźć jak najwięcej interesujących ich informacji. Takim odbiorcom należy umożliwić proste odnalezienie informacji poprzez umieszczenie na witrynie mechanizmu wyszukującego [SCHN1997].

Ankietowani odpowiadali na powyższe pytanie zamknięte. Mieli do wyboru jedną spośród pięciu odpowiedzi (zobrazowane na rysunku 4):

• trudności w odnalezieniu informacji (np. klikanie w nieskończoność, by dojść do odpowiedniej informacji)

• długi czas oczekiwania na wgranie się strony

• brak lub bardzo uboga grafika

• „bajery” np. pływające napisy, ramki, ikony kursora

• coś innego

Wiedząc już co najbardziej cenią sobie odbiorcy stron WWW, należałoby się zastanowić nad tym, co ich drażni, czego należy uniknąć i o czym pomyśleć przy projektowaniu, by użytkownik nie zniechęcił się do oglądania danej strony, by chciał do niej powrócić.Według respondentów najbardziej denerwujące są „trudności w odnalezieniu informacji” i „długi czas oczekiwania na wgranie się strony” (odpowiednio 42,2% i 41,6%).

Szczególną uwagę należy zwrócić przede wszystkim na długi czas wgrywania się strony (czy też odpowiedzi serwera), gdyż wciąż najpopularniejszą formą połączenia z siecią jest Dial-Up (posiadacze łącz modemowych stanowili 51% ogółu badanych), a opłata za korzystanie jest uzależniona od czasu przebywania w internecie.

Odbiorcy korzystający z łącza modemowego nie będą czekali długo na wgranie się strony. W ten sposób możemy stracić dużą grupę potencjalnych klientów.

Z odpowiedzi na pytanie „Ile czasu jesteś w stanie wytrzymać zanim otworzy Ci się strona internetowa?” wynika, że maksymalny czas oczekiwania na wgranie się witryny jaki dopuszczają respondenci waha się od 20 do 30 sekund (po tym czasie najczęściej opuszczają witrynę). Jedną z najważniejszych zasadach w tworzeniu serwisów jest więc „budowa ich tak szybkimi, jak to tylko możliwe” [AYAN2001].

Projektowanie „szybkich” serwisów powinno zawierać [AYAN2001]:

• szybkie wgrywanie się strony

• szybkie wyświetlenie strony

• szybką (intuicyjną) nawigację w witrynie

Ponieważ większość witryn budowana jest z tabel, a przeglądarka jest w stanie tę tabelę pokazać dopiero w momencie wgrania się całego kodu, dlatego podczas samej budowy strony (implementacji) warto podzielić ją na bloki (tworzone z tabeli):

• nagłówek strony zawierający logo, nazwę firmy

• zasadnicza część zawierająca wiadomości, zdjęcia, itp. (część główna witryny)

• stopka zawierająca odnośniki, informacje o aktualizacji

Szybkie wgranie się przynajmniej części witryny (w przypadku projektowania blokowego jest to jak najbardziej prawdopodobne) daje nadzieję użytkownikowi, że zaraz ujrzy resztę. W związku z tym istnieje duże prawdopodobieństwo, że pozostanie w oczekiwaniu na wgranie się całej strony.

Należy również pamiętać o tym, by grafika na stronie nie była zbyt dynamiczna (na każdej podstronie wgrywa się nowy plik graficzny). Każde wgranie się strony z nową grafiką powoduje, że musi ona zostać wgrana z serwera, co znów powoduje opóźnienie w dostarczeniu informacji i zmniejsza użyteczność witryny [SPOL2001].

Znaczny odsetek respondentów (14,5%) zwrócił również uwagę na często pojawiające się i drażniące „pływające” napisy, ramki, niestandardowe ikony kursora. Natomiast znikoma ilość (niecały 1% badanych) uznała za najbardziej denerwujący brak grafiki! „Im mniej dodatków HTMLa wprowadzimy do własnej witryny tym bardziej będzie ona użyteczna” [SPOL2001].

Jacob Nielsen na swej stronie WWW [NIEL2003] utworzył swoisty ranking najczęściej popełnianych błędów zebranych w roku 2002 (ranking ten jest tworzony co jakiś czas przez autora):

1. Brak cen produktów na stronach poświęconych sprzedaży internetowej

Klienci witryn typu B2B, czy B2C traktują cenę jako część oferty, dlatego jej brak powoduje, że odbiorca traci zainteresowanie zarówno ofertą, jak i całą witryną.

2. Brak elastyczności wyszukiwarek

Mechanizmy wyszukujące w witrynach podają frazy dosłownie pasujące do szukanych, nie podając słów o podobnym znaczeniu. To może być dużym utrudnieniem w odnalezieniu informacji.

3. Przewijanie strony w poziomie

Przewijanie stron (najczęściej występujące przy rozdzielczości monitora 800×600) w poziomie burzy czytelność witryny. Duża część witryn jest optymalizowana na większą rozdzielczość co powoduje konieczność przewijania poziomego przy ekranach o mniejszej rozdzielczości.

4. Stały rozmiar czcionki

Użycie stylów kaskadowych (CSS) powoduje, że zmiany wielkości czcionki w przeglądarce nie dają rezultatu. Do tego większość stron jest tworzona w oparciu o mały rozmiar czcionki, co w połączeniu z niemożnością zmiany jej rozmiaru stanowi pewne utrudnienie dla osób mających problemy ze wzrokiem.

5. Bloki tekstu

Pisanie tekstu w jednym bloku tekstowym, bez formatowania, sprawia, że czytanie go jest bardzo utrudnione i szybko męczy czytelnika.

6. Skrypty JavaScript jako nowe okna

Szczególnie chodzi tu o tzw. okna popup, które powodują, że użytkownik traci kontrolę nad przeglądaniem zawartości witryny.

7. Odpowiedzi na NIE-najczęściej zadawane pytania w FAQ

Pewną tradycją twórców witryn internetowych (firmowych, informacyjnych i usługowych) stało się umieszczanie na nich odpowiedzi na tzw. „Najczęściej Zadawane Pytania” (Frequently Asked Questions). Okazuje się, że są to odpowiedzi na pytania, które autorzy witryny chcieliby, żeby użytkownicy im zadawali. To powoduje, że faktyczne pytania o funkcjonalność witryny pozostają bez odpowiedzi.

8. Zbieranie adresów email użytkowników bez uwzględnienia polityki prywatności.

Użytkownicy bardzo cenią sobie prywatność swoich adresów e-mail. Każda prośba o podanie go na witrynie jest bardzo negatywnie odbierana (sprawiły to nadużycia części firm posiadających takowe dane). Dlatego warto umieścić na stronie informację o ochronie prywatności.

9. Adres strony składa się z kilkudziesięciu znaków

Długie adresy URL uniemożliwiają prawidłowe zapamiętanie jej przez użytkownika, co automatycznie sprawia, że strona nie będzie miała szansy „pokazania się”.

10. Adresy e-mail znajdują się w niewłaściwych miejscach

Sprawia to problemy w nawigacji (użytkownik naciskając na odnośnik oczekuje innego rezultatu niż ten, który został dokonany). Odnośniki takie powinny być dokładnie oznaczone (np. „wyślij e-mail”).

Należy również pamiętać o tym, że społeczność internetowa, a w tym poszukujący informacji na stronach WWW, bardzo dynamicznie się zwiększa a wraz z nią zmieniać się mogą upodobania. To co dzis jest standardem niedługo może być błędem. I odwrotnie – dzisiejsze błędy mogą być kiedyś atutem strony.

Trzeci etap badań jest niejako podsumowaniem całości. Na podstawie wyników ankiety I i II utworzona została strona Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym „Nasz Kącik”.Ankieta była właściwie prośbą o ocenę witryny i dotyczyła w całości tej strony, jej odbioru przez użytkowników, jej walorów i słabości. Respondenci oceniali (w skali od 1 do 5, gdzie 1 – ocena najgorsza, 5 – ocena najlepsza):

• pierwsze wrażenie po wejściu na witrynę

• treść na stronie

• grafikę

• nawigację

• szybkość wgrywania się witryny

• wygląd witryny

Oceniana też była witryna, jako całość.

Wśród ocen całej witryny przeważały oceny dobre (54,7%) i bardzo dobre (25%). Pozostali ocenili witrynę na „dostateczny” (20,3%). Pozostałe elementy (prostota nawigacji, grafika, szybkość wgrywania się i wygląd) również w większości przypadków znalazły uznanie w oczach respondentów (przeważały oceny dobre i bardzo dobre, przy braku ocen negatywnych).

Zadane zostały również pytania o to, co najbardziej podoba się, a co nie podoba na witrynie. Uwagi te zostały uwzględnione w kolejnym etapie tworzenia serwisu. Dzięki temu umieszczona została m.in. możliwość zmiany wielkości czcionki. To jest duże ułatwienie dla osób mających problemy ze wzrokiem (a między innymi do takich kierowana jest ta witryna).

Dzięki pełnej analizie wyników badań i uwzględnieniu postulatów odbiorców cel witryny, jakim jest dotarcie w sposób prosty do użytkowników, a jednocześnie realizujący ich oczekiwania, zostanie osiągnięty.

Internet staje się (o ile już się nie stał) medium o sile oddziaływania podobnej do radia, prasy, czy telewizji. Podobnie jak tysiące audycji radiowych, czy programów TV powstają duże ilości stron internetowych. Aby sprostać wymogom rynku, projektowanie witryny powinno być dobrze zaplanowanym i przeprowadzonym procesem.Projektowanie witryn internetowych to nie tylko skupienie się na wyglądzie i działaniu, lecz również uwzględnienie potrzeb użytkowników (polepszenie nawigacji, dostępu do informacji). W pierwszej kolejności należy określić cel witryny i docelową grupę użytkowników. Następnie utworzyć metafory (metaforyczne określenia są pomocne w zrozumieniu działania poszczególnych elementów witryny przez użytkownika), schemat nawigacji i zaprojektować interfejs [SCHN1997]. Każdy projekt powinien też zostać poddany testom użytkowników, które dadzą odpowiedź na temat funkcjonalności i użyteczności witryny [NIEL2003].

Z przeprowadzonych badań wynika, że przy projektowaniu serwisów WWW należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:

• strona powinna się szybko ładować (czas wgrywania nie powinien przekroczyć 30 sekund). Zależy to oczywiście zarówno od kodu strony, jak i szybkości serwera. Należy też pamiętać, że wciąż najpopularniejszym sposobem łączenia się z siecią jest połączenie modemowe.

• tworzyć prostą strukturę witryny, tak by użytkownik nie miał problemów z odnalezieniem interesujących go informacji (wskazane jest umieszczenie wyszukiwarki wewnętrznej serwisu)

• cel odbiorców (którzy, jak wynika z badań, oczekują przede wszystkim dostępności informacji)

• nastawić się przede wszystkim na dostępność i jakość informacji, a nie jej otoczkę graficzną

• unikać stosowania dużej ilości elementów mogących rozpraszać uwagę odbiorcy (animacje, flash, JavaScript)

• estetyczne wykonanie; witryna jest wizytówką internetową firmy, swym wyglądem ma przyciągać uwagę odbiorcy, a nie go zniechęcać [NIEL2000]

Przedstawione wyniki badań mają zaledwie wskazać twórcom drogę do sukcesu witryny, a także pokazać, w którym kierunku należy dalej podążać. Jak widać, nie ma jednej recepty na tworzenie stron internetowych. Wszystko zależy od tego jaką treść chcemy przekazać i do kogo chcemy trafić. Najważniejszym jednak jest, żeby tworząc stronę nie zapominać o jej odbiorcach, by nie projektować jej myśląc o tym, że przede wszystkim powinna się podobać jej twórcy.